Apostazja jest formalnym wystąpieniem z Kościoła. Jej skutkiem kanonicznym jest ekskomunika powodująca: niemożność sprawowania i przyjmowania sakramentów oraz sprawowania sakramentaliów; zakaz ministerialnego udziału w obrzędach kultu; zakaz wykonywania posług, urzędów i zadań w Kościele; zakaz przynależności do publicznych stowarzyszeń, ruchów i organizacji kościelnych; zakaz otrzymania pogrzebu katolickiego. W ostatnim czasie coraz więcej mówi się o możliwości dokonania apostazji. Wiedza na ten temat staje się coraz bardziej powszechna. Mało jest natomiast informacji o możliwości powrotu do Kościoła po dokonaniu apostazji, dlatego też poniżej zostanie opisana procedura powrotu do Kościoła.

Podstawą prawną w Polsce procedury powrotu do Kościoła jest uchwała KEP z 7 października 2015 r., dotycząca wydania Dekretu Ogólnego Konferencji Episkopatu Polski w sprawie wystąpień z Kościoła oraz powrotu do wspólnoty Kościoła. Zgodnie z p. 16 dekretu osoba chcąca powrócić do Kościoła musi zgłosić się do proboszcza i złożyć pisemną prośbę, która ma zawierać dane personalne, dane dotyczące daty i parafii chrztu, dane dotyczące daty i miejsca, którym zostało złożone oświadczenie woli o wystąpieniu z Kościoła, krótką informację na temat motywów i okoliczności wystąpienia z Kościoła oraz pragnienie powrotu do Kościoła.

Następnie proboszcz jeśli uzna, że osoba zwracająca się z prośbą powrotu do Kościoła jest już gotowa do powrotu do życia sakramentalnego zwraca się w jej imieniu do ordynariusza miejsca przebywania apostaty, którym najczęściej jest biskup diecezjalny. W przypadku wydania decyzji pozytywnej następuje uwolnienie z kary ekskomuniki i powrót do pełnej wspólnoty z Kościołem.

Podsumowując należy zauważyć, że obecna procedura powrotu do Kościoła nie jest skomplikowana. Sprowadza się właściwie do złożenia pisemnej prośby o pragnieniu powrotu u proboszcza.